plannen
Op dit moment speel ik met een aantal plannen voor lezingen:
1 De grote historische handelswegen
1 De grote handelswegen
De zijderoute is al uitvoerig aan de orde geweest. Nu wil ik mij niet op een route richten maar op de vier belangrijke Euraziatische handelsroutes:
- De barnsteenroute. Deze is reeds getraceerd in het 2e millennium voor het begin van onze jaartelling. Deze liep van de Oostzee, de plaats waar barnsteen gevonden werd, via Kreta tot in Egypte aan toe en via Troje naar Mesopotamië. Een route die tot ver in Middeleeuwen van belang was. De Duitse ridderorden die zich in een groot slot te Mariënborg (te Polen) gevestigd hadden, wisten het monopolie op dit kostbare gesteente te verwerven. Een "gesteente" dat brand, vandaar "bern"stein in het Duits, en waarvan de handelsroute over de Brennerpas liep.
- De zijderoute van China naar de Middellandse zee. Die net zo oud is als de bovenstaande route en ook lange tijd haar waarde behouden heeft. Het succes ervan werd bepaald door de vrede langs de route, de ontwikkeling van paard en kameel en allerhande voorzieningen.
- De wierookroute van Zuid Jemen naar de Middellandse zeekust. Na de domesticatie van de dromedaris rond 1200 voor onze jaartelling kwam een paar eeuwen daarna de wierookroute opgang. Wierook werd niet alleen in Jemen maar ook in Noord Ethiopië gevonden. De neergang was het gevolg van de toenemende scheepvaart op de Rode Zee.
- De Transsahararoute deze kent verschillende fase in haar ontwikkeling. Aanvankelijk was de Sahara per paard en ezel te overbruggen, er waren voldoende oases. Toen de dromedaris werd geintroduceerd kwam er een handelsnetwerk in de hoge mate verdroogde woestijn tot stand. De Sahelzone werd gekoppeld aan de culturen rond de Middellandse zee. Het goud van West Afrika vloeide richting Egypte en wat later naar Europa. West Afrika werd verbonden met de zijderoute waarvan iemand als Ibn Battoeta uit Tanger in 1325 gebruik maakte om ver in Azië te komen. Van deze reis heeft hij een uitvoerig verslag geschreven.
- De Bontroute vanuit het noorden naar het zuiden, met name de Vikingen zijn hier belangrijk in geweest in hun route Baltische Zee naar de Zwarte Zee