Gilgamesj
Het Gilgamesj-epos, het oudst bekende epos, is in Mesopotamië ongeveer 2000 v.Chr. in kleitabetten gegrift. Gedurende de 1000 jaar daarna is deze tekst uitgewerkt en wijd verbreid in heel West Azië. Zo liet het epos niet alleen zijn sporen na in de bijbel, met name het zondvloedverhaal, maar ook in de verhalen van Homerus en Islamitische verhalen.
De kern van het epos is, dat Gilgamesj, de koning van Oeroek denkt dat hij over alles en iedereen kan regeren. De goden bedwingen hem door Enkidoe te scheppen. Zij raakten bevriend trokken weg om heldendaden te verrichten. Daarbij tarten zij de goden, die dat niet over hun kant kunnen laten gaan. Als straf sterft Gilgamesj zijn beste vriend Enkidoe. Gilgamesj wordt bang voor de dood en gaat op zoek naar het geheim van onsterfelijkheid. Maar als een wijze vorst keert Gilgamesj terug in Oeroek.
De 13e eeuwse versie van het epos die hier gebruikt wordt, kent ook een geschiedenis. Hierbij valt op, dat Gilgamesj in de loop der eeuwen van een held steeds meer een mens wordt en Enkidoe van dienaar/slaaf tot vriend evolueert.
verdere informatie:
belangrijke literatuur:
Dalley S.
Myths from Mesopotamia, creation, the flood, Gilgamesh and
others. (2000)
(isbn 0-19-283589-0)
Feyter de Th.
Het Gilgamesj-epos. (2005)
(isbn 90-263-1943-7)
Mieroop v.d. M.
A history of the ancient Near East ca. 3000-323 BC. (2004)
(isbn 0-631-22552-8)
Nemet-Nejat K.R.
Daily life in ancient Mesopotamia. (2002)
(isbn 1-56563-712-7)
Jacobson T.
The treasures of darkness. A history of Mesopotamian religion. (1976)
(isbn 0-300-02291-3)
Sallaberger W.
Das Gilgamesch-epos, Mythos, Werk und Tradition. (2008)
(isbn 978-3-406-56243-3)
Schepel S.
Enuma elisj. Het Babylonische scheppingsverhaal.(2002)
(isbn 90-202-1962-6)
Vanstipthout H.
Het epos van Gilgames. (2002)
(isbn 90-5875 101-5)
Vanstipthout H.
Eduba, schrijven en lezen in Sumer.
(isbn 90-5875-192-9)
West M.L.
The east face of Hellicon. West Asiatic elements in Greek poetry and
myth. (2003)
(isbn 0-19-815221-3)
diversen
stripboek
over Gilgamesj:
Gwen de Bonneval & Frantz Duchazeau, Gilgamesj
muziek,
een oratorium over Gilgamesj:
Bohuslav Martinu: The epic of Gilgamesh (Naxos)
voor fanfare/harmonie orkest
Bert Appermont: Symphony nr.1: Gilgamesh (2003)
links
www.speechisfire.com
Via
deze link kunt u beluisteren hoe men denkt dat Akkadische teksten zoals
die van de Gilgamesj in het Akkadisch geklonken zouden kunnen hebben.
Ook andere Mesopotamische verhalen of fragmenten ervan worden hier ten
gehore gebracht.
handout
Bij
elke cursus wordt een handout uitgedeeld, deze bestaat uit relevante
teksten, kaarten, tabellen, schema's e.d. Indien u hiervoor
belangstelling heeft, klik dan op hier