Geschiedenis en klimaat
Een aantal jaar geleden gaf ik een lezingen over de Kleine IJstijd (1300-1870). Bij de voorbereidingen ervan werd ik nieuwsgierig naar de effecten van het weers- en klimaatverandering op de loop van de geschiedenis in andere regio dan West Europa.
De nu ontstane lezing omvat een periode van 3000 jaar, een tijdsbestek waarin het klimaat grote variaties kende. Als begin neem ik Eindbronstijdcrisis van West Azië rond 1200 v.Chr. en eindig ik met de Kleine IJstijd (1300-1870). In die tussen tijd was er een Romeins Klimaatoptimum, een Laat Antieke Kleine IJstijd en een Middeleeuws klimaatoptimum. Sommige culturen en rijken stortten in, andere kwamen na aanpassingen geëigend aan de nieuw ontstane situatie weer op. Niet uitsluitend door technische aanpassingen maar ook door veranderingen in de kijk op de wereld en de hemel.
De
nadruk
ligt op Eurazië en de Noordelijke helft van Afrika.
Klimaatveranderingen laten
bijvoorbeeld zien waarom het Chinese, Sasanniedenrijk en Romeinse Rijk
op
vergelijkbare wijze en periode instortten maar ook dat de motor voor
grote
veranderingen vaak in de steppen gezocht moet worden. En ten slotte
beschrijf
ik hoe gedurende de Kleine IJstijd in Europa processen opgang kwamen,
die tot
op heden doorwerken.
verdere informatie:
literatuur alleen waar het weer een belangrijke rol in speelt:
Behringer W.
A cultural history of Climate (2010)
(isbn. 978-07456-4529-2)
Behringer W.
Hexen, Glauben,Verfolgung,Vermarktung.(2009)
(isbn.9783406418822)
Boshart M.
De pest in Europa, 1347-1352) (2014)
(isbn.9879491472558)
Bulliet R.W.
Cotton, limate and camels in early islamic Iran (2009)
(isbn.978023114837-5)
Buisman J.
Duizend jaar weer, wind en water in de Lage Landen.(Deel 1 t.m 5, is
vanaf 0 t.m. 1750, verschenen vanaf 1995 tot 2006)
Fagan B.
The Little Ice Age (2000)
(isbn. 139780465022724)
Kroonenberg S.
De menselijke maat, de aarde over tienduizend jaar. (2010)
(isbn 978-90-467-0296-4)
Le Roy Ladurie E.
Histoire humaine et comparée du climat.(Tome 1 en 2, 2004 en 2006)
Lis C en Doly H.
Armoede en kapitalisme in pre-industriëel Europa (1980)
(isbn.90021402048)
Lovejejoy P.E.
Transformations of slavery in Africa(2011)
(isbn.9780521176187)
Macdougall D.
Frozen Earth, the once abd future story of ice ages (2004)
(isbn. 9780520248243)
Parker G.
Global crisis. War, climate change & catastrophe in the 17th century. (2014)
(isbn. 9780300208634)
Webb J.L.A.
Desert frontier, ecological and economic change along the western sahel. (1995)
(isbn. 0299143341)
White S.
The climate of rebellion in the early modern Ottoman empire (2011)
(isbn. 9781107614307)